In perspectief: de specialist vertelt

“Het is best een grote stap om uit te spreken wat je ervaart in het moment, terwijl dat juist een verschil kan maken tussen wat je altijd al doet en wat er op dat moment nodig is. Ook al is het soms wat ongemakkelijk.”

Deze maand spraken we met Corinne, die momenteel als specialist bij Wegwijs in Gedrag een training verzorgt aan een groep onderwijsconsulenten. Onderwijsconsulenten sluiten aan bij multidisciplinaire overleggen waarbij de juiste ondersteuning voor een kind besproken wordt. “Juist ook in deze setting is het erg helpend om vanuit meervoudig perspectief naar het vraagstuk te kunnen kijken”. Corinne geeft deze training met collega-specialist Marieke en deelt met ons haar ervaringen.

Empathie als essentie van een effectieve training

Door een relatie met haar deelnemers op te bouwen, actieve betrokkenheid te stimuleren en flexibel om te gaan met uitdagingen, ontstaat er een dynamische leeromgeving waarin groei en ontwikkeling centraal staan.

Voor Corinne staat bewust aanwezig zijn bij de groep centraal in al haar trainingen. Ze gelooft dat het ruimte geven aan wat er speelt (de perspectieven, behoeften en waarnemingen van deelnemers) belangrijk is voor effectieve leerervaringen. Daarom beginnen ze elke sessie door te vertragen en te peilen hoe de groep erbij zit. Door deelnemers uit te nodigen om hun verhalen te delen en elkaar ruimte te geven, wordt de training een veilige ruimte waarin groei en ontwikkeling kunnen gedijen. De training past zich daardoor als vanzelf aan op wat er op dat moment leeft en speelt in de groep.

Maar ook hoe de twee specialisten er zelf bij zitten, heeft effect op de training. Bij het voorbereiden van een trainingsdag, bekijken Corinne en Marieke eerst samen wat de inhoud van de training zal zijn, om vervolgens met elkaar te kijken hoe die onderwerpen hen raken, wat het met hen zelf doet. Ze nemen ook de vorige training door: wat hebben we waargenomen? Doet dat nog iets met jou als trainer? Wat zegt dit over jezelf, de groep, de training? “Het eerste dat je leert is dat jouw perspectief ook maar één van de perspectieven is.”

Omgekeerd leren

Het geven van trainingen bestaat dus niet alleen maar uit het uitleggen van de theorie. Belangrijk is om de principes die we aan de deelnemers willen overbrengen, actief te oefenen en als trainer ook voor te gaan.

In de trainingen gebruiken we interactieve en ervaringsgerichte leermethoden. Bij Wegwijs in Gedrag maken we gebruik van ‘omgekeerd leren’, vertelt Corinne: normaal vormt de trainingsbijeenkomst het uitgangspunt voor het oefenen in de praktijk. In onze trainingen vormt de praktijk juist het uitgangspunt voor de trainingen. In de online leeromgeving delen de deelnemers praktijksituaties met elkaar en oefenen ze samen met het innemen van verschillende perspectieven.

Tijdens de training verdiept de groep zich samen in casussen, verkent iedereen het eigen perspectief en voegt de groep door middel van oefeningen perspectieven toe aan de casussen die ingebracht worden. Zo worden de geleerde concepten toegepast op hun eigen ervaringen uit de praktijk. Dat stelt deelnemers ook in staat om hun vaardigheden in een veilige context te oefenen en te versterken.

Uitdagingen als kans

Als trainer komt Corinne verschillende uitdagingen tegen tijdens haar trainingen. Of het nu gaat om onverwachte situaties of persoonlijke grenzen, Corinne blijft rustig, flexibel en veerkrachtig.

Doordat er in de trainingen veel ruimte wordt gemaakt voor wat er op dit moment speelt, moet je heel erg in het hier-en-nu zijn. “Dat betekent dat we soms ook een moment in de training hebben dat we denken: oké, nou weet ik het eigenlijk ook niet meer.” Corinne legt dat neer in de groep, vertelt ze, om de deelnemers te laten zien hoe je je eigen vraagstukken in kunt brengen om zo de wijsheid van de groep te benutten. “Dat kan best kwetsbaar aanvoelen, daarom is het fijn om de trainingen samen te geven: er staat altijd iemand naast je die jou hierin helemaal ontvangt.”

De trainingen vragen van de deelnemers om hun ervaringen te delen, open te zijn over waar ze tegenaan lopen en op zichzelf te reflecteren. Vaak is het zo dat wanneer iemand iets inbrengt over zichzelf dit ook heel herkenbaar en helpend is voor anderen. Hieruit ontstaan mooie gesprekken in de groep. Dat vinden niet alle deelnemers even makkelijk en soms merk je ook wel wat weerstand, vertelt Corinne met een glimlach. Ze stimuleert de deelnemers om zich ontvankelijk op te stellen voor elkaars kwetsbaarheid en begeleidt ze bij het onderzoeken van hun bezorgdheden.

Veilige klungelruimte

Naast het faciliteren van groei bij haar deelnemers, haalt Corinne zelf ook waardevolle lessen uit haar trainingen. Ze beschouwt elke sessie als een kans voor haar eigen groei als trainer. Door samen met Marieke te reflecteren op haar interacties met deelnemers, nieuwe leermethoden uit te proberen en uitdagingen te overwinnen, leert Corinne net zoveel van haar deelnemers als andersom.

Een collega introduceerde de term klungelruimte, voor deze ruimte die je als trainers samen met de groep creëert, vertelt Corinne. “Het gaat erom je eigen patronen en aannames te herkennen, want pas als je dat doet, begin je ook te begrijpen waar je blinde vlekken zitten.” Het is een ruimte waarin iedereen mag oefenen met elkaar. Het enige dat je nodig hebt, is bereidheid om het proces te omarmen en fouten te maken. Alleen zo kun je nieuwe dingen leren.