Leraren nemen iedere dag ontzettend veel beslissingen onder druk. Want terwijl ouders, collega’s en de onderwijsinspectie erop rekenen dat jij je leerlingen zo goed mogelijk opleidt, heb jij te maken met de dynamiek van de klas. Al die verwachtingen, en dan is er net een kind dat niet meewerkt en de hele bende op zijn kop zet. Het kan een reden zijn om zo’n leerling als onhandelbaar te bestempelen. Beter is: uit je eigen denkwereld stappen en kijken waarom het kind zich zo gedraagt. Maak met Wegwijs In Gedrag kennis met lesgeven vanuit een meervoudig perspectief!
Lesgeven is de afgelopen jaren enorm veranderd. De druk is hoger: we hebben te maken met meer leerlingen met een ondersteuningsvraag, ouders zijn meer mondig en externaliserend gedrag in de klas komt steeds vaker voor. Om je lessen dan in goede banen te leiden, moet je als docent veel beslissingen in korte tijd nemen. En dat doe je veel op intuïtie, vanuit je eigen perspectief. Begrijpelijk, want het is wel zo efficiënt.
Is jouw perspectief wel normvrij?
Maar door juist dat te veranderen, kun je als leraar heel veel winnen. Dat weet Astrid Ottenheym, initiatiefnemer van Wegwijs In Gedrag. “Op basis van ons verleden hebben we allerlei theorieën over hoe de wereld eruit ziet. En we beoordelen ook vanuit dat idee gedrag van anderen: hoe hoort het, wat is goed en wat niet? Maar er zitten denkfouten in! Ik weet dat alle leraren het goed willen doen voor de leerlingen. Maar als er een kind niet voldoet aan jouw norm en zich dus niet gedraagt, kan dat ook aan die norm liggen.”
Meervoudig perspectiefnemen: creëer een volledigere context
Het antwoord hierop? Kijken vanuit een meervoudig perspectief. Want naast je eigen interpretatie zijn er namelijk nog genoeg andere perspectieven van waaruit je naar een situatie kunt kijken. Die van het kind, de klas en de ouders, bijvoorbeeld. Door systematisch de verschillende zienswijzen te bekijken en niet meteen conclusies te trekken, krijg je een vollediger context en neem je betere beslissingen. “Als we ons eigen gedrag moeten verklaren, nemen we daar altijd allerlei externe redenen in mee”, vertelt Ottenheym. “Maar doen we dat bij het gedrag van een ander, dan verklaren we dat altijd met factoren vanuit de persoon zelf! Dit fenomeen willen we bij leraren ombuigen.”
Leer je eigen manier van denken ontdekken
Dat is de basis van Wegwijs In Gedrag: het bewustzijn vergroten. Ottenheym: “We leren docenten hun eigen manier van denken ontdekken, hun patronen herkennen en de keuzes die ze daardoor maken onder de loep te leggen. Vanuit die kennis vragen we ze: als dit jouw interpretatie is, welke hypotheses kun je dan daarnaast nog bedenken? Probeer eens het perspectief van een ander te nemen!”
Even vertragen als oplossing
Dat vraagt oefening, maar ook de kunde om even te ‘vertragen’. Niet meteen reageren op een situatie, maar kijken wat er aan de hand is. Door die ruimte voor jezelf te creëren, heb je de kans om andere perspectieven te pakken en daardoor meer oplossingsgericht te werken. “Externaliserend gedrag heeft altijd een oorzaak. het is een signaal dat een kind niet lekker in zijn vel zit. Misschien heeft hij ruzie met zijn ouders, misschien wordt hij gepest. Die kanten van het verhaal moet je als docent je gedachten laten passeren, wil je een weloverwogen beslissing nemen.”
Bij de leergang Wegwijs In Gedrag leren docenten hun bewustzijn te vergroten. Dat doen we op basis van verschillende wetenschappelijke onderzoeken. De leergang duurt 7 maanden en bestaat uit 5 bijeenkomsten en doorlopend online contact.